Language/Iranian-persian/Culture/Lesson-23:-Persian-civilization-and-ancient-history/pl

Iranian Persian → Kultura → Kurs 0 do A1 → Lekcja 23: Cywilizacja perska i historia starożytna

Poziom 1

W tej lekcji dowiesz się o najstarszych kulturach i cywilizacjach na płaskowyżu perskim, w tym o Elamie, Imperium Achemenidów i Imperium Partów.

Elam to jedna z najstarszych znanych cywilizacji na świecie, która powstała w południowo-zachodniej części Iranu. Miała swoją stolicę w Susie i istniała już w trzecim tysiącleciu p.n.e. Elamici byli znani z produkcji wyrobów z brązu i szkła, a także z wykorzystywania koła do obróbki gliny i wyrobu ceramiki.

Imperium Achemenidów było jednym z największych imperiów starożytności, którego stolica znajdowała się w Persepolis. Założone przez Cyrusa II Wielkiego w VI wieku p.n.e., imperium rozciągało się od Egiptu po Indie i obejmowało wiele narodów i kultur. Persowie byli znani z produkcji jedwabiu i dywanów, a także z budowania imponujących budowli, takich jak Ziggurat Chogha Zanbil. W czasie panowania Dariusza Wielkiego powstał system pocztowy, który łączył całe imperium.

Imperium Partów, które powstało w III wieku p.n.e., zdominowało obszar dzisiejszego Iranu i znaczne fragmenty Mezopotamii. Partowie byli znani z produkcji ceramiki i szkła, a także z handlu jedwabiem i przyprawami. W czasie rządów królowej Zenobii Partowie uważani byli za jedno z największych imperiów na świecie.

Tabela czasowników nieregularnych

Perski	Wymowa	Polski
بودن (būdan)	/buːdæn/	być
دیدن (didan)	/diːdæn/	widzieć
خوردن (xordan)	/xoɾdæn/	jeść
دادن (dādan)	/dɒːdæn/	dawać
رفتن (raftan)	/ɾæftæn/	iść
آمدن (āmadan)	/ɒːmædæn/	przyjść

Wymowa

W języku perskim istnieje 32 liter i sześć samogłosek. Język perski wymawiany jest od prawej do lewej strony. Samogłoski w perskim to: a, e, i, o, u i ə.

Święta

W Iranie obchodzone są liczne święta i uroczystości. Nowruz, czyli perskie nowe rok, obchodzone jest 21 marca. W tym dniu rodziny zbierają się przy jednym stole, dekorują go kwiatami i składają sobie życzenia. Innym ważnym świętem jest Dzień Męczenników, który obchodzony jest 9 stycznia i upamiętnia ofiary rewolucji islamskiej z 1979 roku.

Kuchnia

Perska kuchnia słynie z wykorzystywania świeżych ziół i przypraw, takich jak mięta, kolendra, kardamon i cynamon. Jednym z najpopularniejszych dań jest kebab, czyli mięso grillowane na patyku. Innym popularnym daniem jest adasi, czyli zupa z czerwonej soczewicy z dodatkiem ryżu i karmelizowanej cebuli. W Persji pije się także dużo herbaty i soku z granatu.

Muzyka i taniec

Perska muzyka i taniec mają długą tradycję i odzwierciedlają bogactwo kultury perskiej. Popularne instrumenty to santur, tar i daf. W Iranie istnieje wiele rodzajów tańca, w tym taniec derwiszy, taniec klasyczny i taniec ludowy.

Literatura

Perska literatura jest jedną z najstarszych na świecie i ma bogatą historię. Do najważniejszych twórców należą Hafez, Rumi i Ferdousi. Ferdousi jest autorem Szahnameh, czyli Księgi królów, która opowiada o historii Iranu od czasów mitycznych do okresu islamskiego.

Spis treści - Kurs irańskiego perskiego - od 0 do A1

• Prezentacja kursu

  ---

Jednostka 1: Podstawowe pozdrowienia i przedstawianie się

• Lekcja 1: Mówienie "Cześć" i "Do widzenia"
• Lekcja 2: Przedstawianie siebie i innych

  ---

Jednostka 2: Struktura zdania i podstawowa koniugacja czasownika

• Lekcja 3: Kolejność słów w zdaniach perskich
• Lekcja 4: Koniugacja czasu teraźniejszego czasownika "być"
• Lekcja 5: Koniugacja czasu teraźniejszego regularnych czasowników

  ---

Jednostka 3: Mówienie o codziennych rutynach

• Lekcja 6: Mówienie o codziennych rutynach
• Lekcja 7: Mówienie o codziennych rutynach innych osób

  ---

Jednostka 4: Zaimek dopełniaczowy i zaimek dzierżawczy

• Lekcja 8: Zaimek dopełniaczowy
• Lekcja 9: Zaimek dzierżawczy

  ---

Jednostka 5: Kultura i zwyczaje perskie

• Lekcja 10: Etykieta i gościnność perska
• Lekcja 11: Święta i uroczystości perskie

  ---

Jednostka 6: Jedzenie i picie

• Lekcja 12: Zamawianie jedzenia i picia
• Lekcja 13: Mówienie o jedzeniu i piciu

  ---

Jednostka 7: Koniugacja czasownika w czasie przeszłym i regularne czasowniki

• Lekcja 14: Czas przeszły regularnych czasowników
• Lekcja 15: Kolejność słów w zdaniach czasu przeszłego

  ---

Jednostka 8: Literatura i sztuka perska

• Lekcja 16: Poezja i literatura klasyczna perska
• Lekcja 17: Kino i muzyka perska

  ---

Jednostka 9: Podróże i transport

• Lekcja 18: Środki transportu
• Lekcja 19: Przygotowania do podróży i rezerwacje

  ---

Jednostka 10: Tryb rozkazujący, bezokolicznik i skomplikowane zdania

• Lekcja 20: Używanie trybu rozkazującego
• Lekcja 21: Używanie bezokolicznika
• Lekcja 22: Skomplikowane zdania i spójniki

  ---

Jednostka 11: Historia i geografia Persji

• Lekcja 23: Cywilizacja perska i starożytna historia
• Lekcja 24: Współczesna historia i problemy

  ---

Jednostka 12: Czas wolny i rozrywka

• Lekcja 25: Sport i aktywny wypoczynek
• Lekcja 26: Rozrywka i formy spędzania czasu wolnego

Inne lekcje

• Kurs od poziomu 0 do A1 → Kultura → Lekcja 16: Poezja perska i literatura klasyczna
• Kurs 0 do A1 → Kultura → Lekcja 11: Święta i uroczystości perskie
• Kurs od 0 do A1 → Kultura → Lekcja 10: Perska etykieta i gościnność
• Kurs 0 do A1 → Kultura → Leckja 17: Kino i muzyka perska
• Kurs od 0 do A1 → Kultura → Lekcja 24: Nowożytna historia i współczesne problemy